Metaverse'nin Yükselişi

Metaverse’ün Yükselişi

Ready Player One ve Free Guy gibi var olmayan fantastik evrenlerle deneyler yapan, futüristik bir sanal evrenin çeşitli versiyonları Hollywood tarafından üretilmiştir. Gerçek şu ki güncel değiller ama tam zamanındalar; Facebook, Microsoft, Nvidia gibi silikon vadisinin önde gelen isimleri fiziksel verileri birleştirme ve sanal gerçeklik fikrine akın ediyor. 

Büyük olasılıkla, Facebook’un metamorfozuyla ilgili tartışmada dikkat ettiyseniz

“Meta”ya, birinin Metaverse kavramından bahsettiğini veya bundan bahsettiğini duydunuz. Google’ın 20 yıl önce “İnternetin ilk nesli” olarak yaptığı gibi şimdi de Metaverse “İnternetin sonraki nesli” olarak devam etmektedir. İnternetin gelecek nesline üye olmak ne demektir? Ve yatırımcılar bu bilgileri kendi amaçları için nasıl kullanabilir sorusu dikkate alınması gereken iki önemli sorudur. 

Ancak, Facebook’un 10 milyar dolarlık yatırımı da dahil olmak üzere güçlü kurumsal duruşa rağmen, “gerçek” Metaverse henüz keşfedilmedi ve muhtemelen yıllar boyu da böyle olacak. Bu, bir dizi firmanın yapı taşları ve proto-dünyalar geliştirmesini engellemedi. Bu, daha önce belirtildiği gibi, kısa süre içinde kesinlikle Metaverse’in kilit parçaları haline gelecektir. 

Facebook gibi birçok şirket sanal gerçekliğe (VR) doğru çoktan adım attı, fütüristik gözlükler ve birinci sınıf görseller insanları en son teknolojiyi kullanarak var olmayan dünyalara çeker, ama görünür, hissedilir ve hatta bazen öyleymiş gibi görünür. Artırılmış gerçeklik, akıllı gözlükler gibi başka teknolojiler ortaya çıktı ve muhtemelen gelecekte cep telefonları, bilgisayarlar ve televizyonlar gibi ekran tabanlı giriş noktalarının da muhtemelen bu amaçla kullanılacağını tahmin edebiliriz. 

Microsoft, Facebook, Nvidia gibi işletmelerin ve Unity Software ve Roblox yasal işlemin bir parçası olmak için acele etmekte, sonuç olarak Metaverse’ü çevreleyen tüm vaatlere ve hevese şaşırılmamalı. Ancak operasyonel Metaverse için eşsiz olması, tüm bu firmalar, onların teknolojisi ve sanal dünyalar kusursuz bir biçimde çalışmaları gerekecek. Her sektör adım atmalı ve yenilikçi teknolojilere, donanım, yazılım ve en önemlisi yetenek katkısında bulunmalıdır. 

Bu kullanıcı firmalardan herhangi birinin paylaşmaya veya ayırmaya hazır olduğunu hayal etmek imkansız. Kullanıcılarıyla birlikte, çoğu zaman varlıkları ve toplulukları bir araya toplar. Ayrıca kimseyi engellemedi şirketin kendisini yeni nesil internetin öncüsü olarak konumlandırmasından teknoloji, uygulamalar ve araçlar, ara bağlantı gerekliliği henüz ortaya çıkmamış olsa da ortadan kaldırıldı. Sonuç olarak, her şirket Metaverse’e biraz farklı bir şekilde hitap etti. Genellikle mevcut iş stratejilerine ve uzmanlık alanlarına dayandırıldı.

Facebook ve Roblox Metaverse’i kullanıcılara sosyal etkileşim için eğlence ve fırsatlar sağlayacak bir aralık ve sosyal medyadan daha fazlası olarak tasavvur ediyor. Diğer taraftan Metaverse’nin kurumsal dünya sunumunda Microsoft öncelikle ticari ve işbirliği fırsatlarıyla ilgileniyordu. Sonunda Metaverse’nin geleceğine güç verecek olan Nvidia veya Unity Software gibi şirketler sağlanacak olan teknolojinin geliştirilmesi nedeniyle milyarlarca dolar potansiyel kazanç öngörmektedir. 

Metaverse şu anda sadece pazarlama heyecanı olmasına rağmen, bilgisayarlar ilk 1980’lerdeve 1990’larda piyasaya çıktığında da aynıydı. İnsanlık daktiloyla yazılmış harflerden yapay hale geldi, diğer şeylerin yanı sıra pazarlama ve iş planlamasını temel aldı. Metaverse bir kez kurulduktan sonra, internetin sahip olduğu gibi gelişme olasılığı yüksektir. 

Ancak şu an için bir yatırım olarak Metaverse’den yararlanmanın anahtarı, gelecekteki bağlantı ve işbirliği vaatleri yerine şimdiye odaklanıyor. Sonuç olarak, birçok firma, böylesine geniş ve kapsamlı bir kolektifi gerçekleştirme sürecinde yükselebilir ve düşebilir. Metaverse için Metaverse işletmelerine yapılan yatırım, yine de bu noktada sorunlu yatırım olarak gösterilebilir. Bunun yerine Metaverse deki firmalara bildirmeden Metaverse’e bağlanabilirsiniz, bu asıl gelirleri yaratan bu firmalar: altyapı gelişimine, pratik inşa etmeye, Metaverse’nin gerçek dünya uygulamalarına yatırımda bulunuyor. 

Örneğin, Nvidia’nın makinenin yapımında kesinlikle önemli bir rolü olacaktır. Nasıl göründüğünden bağımsız olarak Metaverse’i yönlendirecek öğrenme ve transistörler inşa edilmiştir. Roblox ve Epic Games gibi oyun firmaları gerçek deneyimlerin ardında paylaştığımız yaratıcı beyinleri gösterebilir. Ve benzeri şirketler tarafından yönetilen sanal gerçeklik işletmeleri Metaverse’e fiziksel erişime Facebook, Google ve Microsoft, doğrudan iletişim kurmamız için bize ilk araçları sağladı. 

Eğer bir tane yoksa, metaverse sürüsüne katılmanın zamanı geldi. Buna inanmıyorsan bile, eğer gelecekte yaşamak istiyorsan şu an bunu yapmanın tam zamanı. Ancak firmalar gerçekliği ve dijitali birleştirmenin temeliyle boğuşurken, bazı hevesler bitebilir. Bununla birlikte, kalıcı bir iş için temel altyapıyı oluşturan ve sebat eden kuruluşlar dijital metaverse en büyük ödülleri alacak. Ve sonra, o an geldiğinde, onların yatırımcıları da onlarla sevinci paylaşmak için orada olacaklar.

Metaverse’ün Geleceği

Diyelim ki yirminci yüzyıl, seri üretim ve internetin ortaya çıkışı ile karakterize edildi. Bu durumda, bu yirmi birinci yüzyıl, ayrıca Metaverse olarak da bilinen yaratma ve sanal dünyayı genişletme olarak bilinebilir. Geliştiricilere göre, internetin şu ana kadar başardığı her şeyden çok daha sürükleyici, dinamik ve işbirlikçi olarak düşünülebilir. 

Bununla birlikte, birçok girişimci tarafından yapılan büyük beklenti ve taahhütlere rağmen bu alana girerken, blok zinciri teknolojisinin sonunda temel teşkil edeceği aşikar hale geldi. Metaverse ve ilgili tüm taraflar için sürdürülebilir bir ekosistem geliştirmeye yardımcı olur. Ancak, Metaverse’nin etkileyeceğini tahmin etmek mantıksız olmasa da günümüzde sıradan olan geleneksel meslekler veya hobiler, bunun insanların insanlarla nasıl ilişki kurduğuna etkisi birbiri için önemli olacaktır. 

COVID-19 salgını tüm dünyayı kasıp kavurduğunda ve ekonomileri durma noktasına getirdiğinde, çevrimiçi ve bunun sonucunda ortaya çıkan Evden Çalışma teknolojik araçları işletmelerin ayakta kalmasını sağladı ve bazı durumlarda, bu süre zarfında önemli ölçüde gelişti. Eğitim gibi çeşitli endüstriler, salgın nedeniyle önemli dönüşümler görmüş ve teknolojik olarak daha da büyümüştür. 

Metaverse’de sanal gerçeklik (VR) tabanlı kullanılabilir cihazların tanıtımını önemli ölçüde bu endüstrileri dönüştürebilir. Bu cihazlar insanları başka bir sanal dünyaya taşıyacak, kendi konutlarının lüksünü keşfedebilirler. Uzun yolculuklara katlanmak, zehirli hava solumak, hatta belki de gelecekte bazı etkinliklere hazırlanmak dışında birbirinizle etkileşim mümkün olacak. Çocuklar çeşitli kursları, kurslarda kendi hızlarını keşfedebilirler, standart müfredatla şu anda mevcut olanın ötesinde deneyimlerini genişletiyor ve dünya hakkında daha fazla şey öğrenmelerine izin veriliyor. 

Sanal dünya, şovları izlemek veya gerçek bir ortamda olmanın sakıncaları olmadan arkadaşlarla sosyal ilişkilere sahip olmak gibi iş sonrası ritüellere alternatifler sağlayacaktır. Kısacası Metaverse ile fırsatlar neredeyse sınırsızdır. 

Teknoloji şirketi Together Labs tarafından yakın zamanda yapılan bir duyuru, bir ERC-20 tokeni olan VCORE’un çalışanların ödüllendirildiği aktif, yabancı oyuncular, kurucular ve dünya genelinde kazanan insanlar Metaverse, IMVU platformu aracılığıyla Kanada dışındaki müşterilere sunulacak. Şu anda Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılamıyor. 2022’de yeni bir jetonun tanıtımıyla, VCORE, kullanıcılarına her birinin içinde bulunduğu yeni bir ekonomi biçimine erişim sağlamayı beklemektedir. Katılımcı Metaverse gelişimine katkıda bulunabilir.

Ancak sonunda, herhangi bir ortamda olduğu gibi, Metaverse’nin işlevselliği orada ticaret yapmanın ne kadar basit olduğuna göre belirlenir. İşte burada kripto para birimleri devreye giriyor ve desteklemek için onları güçlendiren çeşitli girişimlerle daha önce topun yuvarlanmasını fiziksel ve sanal işlemlerle sağlamışlardır. 

Üstelik, para birimleri ve kripto para birimleri arasında zahmetsizce dönüştürme kapasitesi nedeniyle, bireyler gerçek dünya ve Metaverse arasında gelecekte kolaylıkla hareket edebilecek. Tüketiciler üretilen kripto jetonlarını kullanacak dijital avatarlar veya sanal elde etmek için bu sanal etkileşimleri kolaylaştıran kuruluşlar tarafından arkadaşları ve aile üyeleri için partiler düzenler. 

Müzisyenler ve sanatçılar Metaverse’de oynayacak, kripto para birimlerinde ödeme alacak ve ardından kârları için ürünler takas edecek ve gerçek dünyada hayatta kalmalarını sağlayacaktır. Metaverse’nin bir uzantısı kilidi açabilen değer miktarını artıracak ve bu da hızlı bir şekilde küresel ekonominin büyümesine yol açacaktır. Evampire CEO’su Dominic Ryder, Metaverse’nin evrim geçirdiğini iddia ediyor dijital olarak bağlantı kurmanın bir sonraki rasyonel adımına ve olasılıkların sınırsız olduğuna inanıyoruz. Sandbox gibi çeşitli olasılıklar var. Ayrıca, bir Decentraland hızla odak noktası haline geliyor, geniş bir faaliyet yelpazesine işaret etmektedir. 

Axie Infinity ve Starl çok farklı iki fikir ve programdır, ancak dijital dünya listesini tamamlama açısından ikisi de bu konuda başarılıdır. Salgın bu süreci pratikte bu yana hızlandırdı. Daha önce ofiste oturmaya alışmış olan herkes, hastalık nedeniyle dijital anlamda uzaktan kumandaya uyum sağlamaya itildi. Ryder’a göre bireyler Metaverse’de iş dışında boş zamanlarının çoğunu geçirmeye başladığında o gün gelecek. 

Meta Platforms Inc gibi bu alanda önde gelen firmaların varlığı göz önüne alındığında, bunun kendinden emin bir şekilde gelecekte olabileceğini tahmin edilmektedir, diğer kuruluşların takip etmesi yalnızca an meselesidir. 

İnsanların hayatları, tamamen olmasa bile, normale dönse de bazı şeyler aynı kalmaya devam edecektir ve küresel pandeminin başlangıcında her ne kadar ürkütücü görünse de uzaktan çalışmanın; yeni iş birliklerine, büyümelere ve başarı imkanlarına kapı açtığı kesindir. Çalışanlar ve işverenler gelecekte Metaverse’ü çok daha verimli, elverişli ve işe yarar bulacaklardır. 

Aynı zamanda gelecekte ticaret de çok daha farklı olacaktır. Pandemiden sonra online alışveriş ve teslimat bir norm haline gelirken Metaverse bu trendi daha da hızlandıracaktır. Müşteriler, yeni ürünleri satın almadan önce test etmek için fiziksel bir mağazaya gitmek zorunda kalmayacaktır. Bir diğer yandan, çok daha katılımcı bir mağaza deneyimi de Metaverse sayesinde mümkün olacaktır. Sanal gerçeklik ve arttırılmış gerçeklik cihazları, ürünler stokta olsa da olmasa da birçok ürünün mağazada test edilip denenmesine imkân sağlayacaktır. 

Tüm bunlar uzun zamandır farazi, varsayımsal düşünceler olmaktan çıkmıştır. Metaverse’ün hiç farkına varmadan hayatımıza girmesinin en açık örneklerinden biri ise Snapchat uygulamasıdır. İster Snapchat’in özel yapılmış filtreleri pazarlamacıların müşterilerle daha yakından, daha derinden bir ilişki kurmasına olanak sağlamış isterse de Snapchat tarafından yapılan bir ankette kullanıcıların daha fazla interaktif içerik görmek istedikleri öne sürmüş olsun; her iki durumda da gerçek şudur ki insanlar tamamen bunu farkında olmasalar bile gelecek burada, çok yakındadır. 

Metaverse, son yıllarda ortaya çıkan teknolojik gelişmelerin uzun listesinde herhangi bir terim olarak görünse de toplumdaki temellerini çoktan atmıştır. Kovid-19’un geniş ölçekli dijitalleşme ve küresel çapta tüm insanların kendilerini dijital dünyaya vermesine zorlamasını hızlandırdığı için Metaverse’ü fantastik, bir bilim kurgu ögesi olarak görmek mümkün değildir. Bu, diğer tüm şeyler arasında tamamen gerçekleşme ihtimali en yüksek olan seçenektir.

Tamamıyla Metaverse olmasa da günümüzde Metaverse’ün fiziksel olarak etkileşime geçme kapasitesinin ilk özyinelemelerini görmek mümkündür. Roblox ve Fortnite gibi sanal evrenler Metaverse’ün nasıl göründüğünün fiziksel betimlemesini yapsa da bunlar bile gerçek tasvirlerden uzakta kalmaktadır. 

Bunlar arttırılmış gerçeklikten ziyade Metaverse benzeri kapalı bir ortamda, kullanıcılar tarafından kontrol edilebilen, etrafı duvarlarla çevrili ‘üç boyutlu bir bahçe evreni’ olarak kabul edilebilir. Tıpkı zamanında internetin yaptığı gibi, Metaverse de eski yapay limitlerini aşıp daha büyük bir şey haline gelmek için zamana ve yaratıcı hünerlere ihtiyaç duyacaktır. 

2020 yılında gezegende 50 milyon web aygıtı kullanıldı. Bağlantı ihtiyacının bu denli yükselmesi nedeniyle kısa bir zaman sonra günümüzdeki internet bu talebe cevap verememeye başlayacaktır. Tam da burada Metaverse konsepti devreye girecektir. Metaverse, günümüzdeki internetin üzerine kurulmuş ancak öncekinden çok daha fazla veri işlemesine imkan sağlayan sanal bir dünyadır. 

Metaverse geliştiricileri, blockchain teknolojisini de sanal aleme entegre edip dijital mülkiyetin zorunlu olarak şeffaf ve güvenilir bir biçimde kayıt altında alınması için yöntemler aramaktadır.

Bütün bunlara rağmen kullanıcılar, şirketler hatta ünlü isimler bile Metaverse’ün bu erken potansiyelinden faydalanıp milyonlarca dolar kazanmak için çalışmalar yapmaktadır. Örneğin Fortnite, hayranları Travis Scott ve Ariana Grande gibi ünlü isimlerin ana grup olarak katıldığı birçok sanal konser düzenlemiştir. Twenty-One Pilots ise diğer sanatçılardan sonra Roblox’un sanal gerçeklik evreninde turnesine başlamıştır.

Dahası; Adidas, Netflix ve Warner Brothers firmaları yeni nesil müşterilere erişmek ve potansiyel müşterilerin ilgisini çekmek için Roblox sisteminde interaktif sanal deneyimler oluşturmaktadır. Oculus markasının Sanal Gerçeklik Gözlükleri’ni dahil ederek Facebook, yıllardır Metaverse yollarını kat etmektedir. Firmanın yarattığı “Horizons Workroom” isimli karikatüre benzeyen avatarların sanal bir konferans odasında çalışmalar yaptığı sanal ofis projesi başından beri eleştirilse de pozitif eleştiriler de almıştır. Bu süre zarfında, Microsoft tarafından Mesh ve HoloLens teknolojileri kullanılarak geliştirilen sanal iş birlikleri; doğru yönde olan bir ilerleme olsa da rahatsız edici oldukları kanıtlanmıştır. 

Bunula beraber, belki de güncel iş birliklerinin hiçbiri Alphabet firmasının Google Maps’i kadar başarılı ve ikna edici bir sanal gerçeklik deneyimi yaratamamıştır. Bu popüler navigasyon yazılımı, gerçek ve sanal yollar arasındaki boşluğu doldurmak için kullanıcıların nerede oldukları, trafik durumunu ve bazen gerçek zamanlı olarak yakınlardaki polislerin varlıklarını analiz ederek oluşturduğu dijital yol şebekelerini kullanır. 

Dahası, Google’ın etrafta dolaşan kameralı araçları sayesinde; etrafta gezinmek, gizlenmiş bir şeyi bulmak ya da diğer insanların yaşam şekillerini öğrenmek için gezegendeki herhangi bir noktayı ‘sanal’ olarak ziyaret etmek mümkün hale gelmiştir. Bu uygulamaların bazı versiyonları ise direktifleri ve dünya genelindeki kameralar üzerinden toplanan verileri birleştirerek yaşanan gerçekliği farklı yollardan daha da arttırmayı mümkün kılmaktadır. Metaverse bu ortaya çıkan dünyaların birbirleriyle bağlantılı olduğu yeni bir sanal evrendir. Metaverse, tamamen internetin içerisinde bulunan, orada ikamet eden ve kendisini tüm sanal platformlar arasında açıkça gösteren sanal bir evrendir. Bu, devasa boyutlarda bir üç boyutlu evrendir ve gerçek evrenin sahip olduğu karmaşıklık değerinin aynısına sahiptir. 

İnsanların böyle bir sanal evrenden bekledikleri ilk şey güzel zaman geçirmektir. Bireyler, buradan daha özgür hissedip diğerleri tarafından yadırganma korkusu olmadan yaşayabilecekleri bir yer olmasını beklemektedir. Şiddet, çevre kirliliği, işsizlik gibi gerçek hayatta insanları ürküten, rahatsız eden olguların olmaması da beklentiler arasındadır. 

Metaverse’ün Kilometre Taşları

Geleceğin Metaverse’üne zemin oluşturabilecek güncel çalışmalara bir bakış:

Meta:

2014 yılında Oculus’un satın alınması dahil, arttırılmış dünyalara birçok yatırım daha önceki adıyla Facebook olarak bilinen Meta tarafından yapılmıştır. Meta, sanal gerçeklik gözlükleri giyilerek dijital avatarların çalışma, seyahat ve boş zaman aktiviteleri gibi eylemleri gerçekleştirdiği bir sanal dünya tasarlamaktadır. Zuckerberg Metaverse hakkında umutludur, Metaverse’ün bilgisayarın yerine geçeceğini düşünmektedir. Meta CEO’su Mark Zuckerberg sözlerini şu şekilde devam ettirmiştir: “Gelecekteki platform ve ortamlar, sadece izleyici olarak kalmayacağınız, olayın içerisinde olacağınız çok geniş kapsamlı, somut bir internet olacaktır… Biz buna Metaverse diyoruz.”

Microsoft:

Yazılım devi Microsoft, hologram teknolojisine hali hazırda sahiptir ve Mesh platformunu kullanarak gerçekliği arttırılmış ve sanal gerçekliklerle birleştirdiği karma ve genişletilmiş gerçeklik (XR) uygulamaları üzerinde çalışmalarını devam ettirmektedir. Geçtiğimiz günlerde yapılan bir tanıtımda Microsoft, Microsoft Teams’e holografik görüntüler ve sanal avatarlar ekleyerek karma gerçeklik konusundaki isteklerini duyurmuştur. Buna ek olarak, mağazalar ve ofisler için üç boyutlu, sanal ağ tabanlı, keşfedilebilir alanların da bir sene sonra uygulanmaya başlaması için çalışmalar devam etmektedir. Askeri birliklerin eğitimi, tatbikatı ve prova yapması için HoloLens 2 arttırılmış gerçeklik gözlüğü Amerika Birleşik Devletleri ordusu ve Microsoft ortaklığında geliştirilmektedir. Tüm bunların ötesinde Xbox Live, çevrimiçi hizmetleri sayesinde hali hazırda dünya çapında milyonlarca video oyuncusunun bağlantısını gerçekleştirmektedir. 

Epic Games: 

Firmanın CEO’su Tim Sweeney’e göre Fortnite oyununu üreten şirket kendisini Metaverse’ü geliştirmeye adamıştır. Ariana Grande ve Travis Scott da Martin Luther King Jr.’ın 1963 yılında yaptığı ikonik “I Have A Dream” konuşmasının etkileyici canlandırmasın yanı sıra bu evrendeki filmlerde ve çıkış albümlerinde yer almıştır. Aynı zamanda Epic Games’in geliştirdiği, açılış oyunlarındaki dijital görüntünüzü özelleştirmenize imkan sağlayabilecek Meta-İnsan Yaratıcı sayesinde gerçek gibi görünen yapay insanlar yaratabilmek mümkün olacaktır. 

Roblox:

2004 yılında kurulan bu platform, “Bloxburg and Brokkhaven” gibi oyuncuların binalar inşa ettiği, işe gittiği, farlı senaryoları sahnelediği; kullanıcılar tarafından yaratılmış bolca oyun içermektedir. Roblox’un bu yılkı ilk halka arzından sonra yaklaşık olarak 45 milyar dolar değerinde olduğu bilinmektedir. Roblox’un yaratıcısı ve aynı zamanda CEO’su David Baszucki, Mart ayında ilk halka arz gerçekleştiği sırada bir teşekkür tweeti attı. Attğı tweette  Metaverse amaçlarını gerçekleştirmek için yardım eden, onarı bir adım ileriye taşıyan herkese teşekkür etti. Sonrasında Roblox, içerisinde kullanıcıların yeni Vans eşyalarını deneyebildiği Vans Dünyası isimli simüle edilmiş kaykay parkını geliştirmek için kaykay ayakkabısı markası olan Vans ile ortak oldu. Ayrıca, sanal karakteriniz üzerinde kıyafetler deneyebileceğiniz ve onları satın alabileceğiniz sınırlı üretim Gucci Bahçesi de Roblox tarafından hayata geçirilmiştir. Roblox, Vans ve Gucci dışında başka firmalarla da ortak çalışmalar gerçekleştirmiştir. 

Minecraft: 

Microsoft’un mülkiyetinde olan Minecraft, dijital Lego olarak da değerlendirilebilen, oyuncuların kendi avatarlarını oluşturabildikleri ve oyunda istedikleri her şeyi inşa edebildikleri bir çocuk sanal gerçeklik oyunudur. Şirketin açıkladığı bilgilere göre Ağustos ayından beri Minecraft aylık 140 milyondan fazla kullanıcıya sahiptir. Pandemi dolayısıyla bu oyunun özellikle sanal bağlantılara ihtiyaç duyan çocuklar arasında popüler olması ani yükselişin sebebi olarak görülmektedir. Bazı daha az popüler şirketler de internet üzerindeki kendi sanal dünyalarını geliştirmektedir. 2003 yılında kurulan Second Life isimli çevrimiçi hayal dünyası, günümüzde alternatif gerçeklik konusunda ikinci baharını yaşamaktadır.